Αξιοθέατα της Αράχωβας
Όλη η Αράχωβα είναι ένας παραδοσιακός οικισμός που εκπέμπει άγρια ομορφιά, χτισμένη στις πλαγιές του Παρνασσού. Περπατήστε στα δαιδαλώδη στενά (σοκάκια) της και θαυμάστε την αρχιτεκτονική των παλιών σπιτιών με τις παραδοσιακές κεραμοσκεπές και τους πετρόχτιστους τοίχους, καθώς θα αναπνέετε τον καθάριο παγωμένο αέρα του Παρνασσού. Αν είναι και χιονισμένη, τότε το θέαμα θα σας μαγέψει. Το χθες δεμένο με το σήμερα, δίνει στον επισκέπτη πανέμορφες εικόνες σε ένα χώρο, όπως η Αράχωβα, που ξέρει να ενεργοποιεί τις αισθήσεις.
Επισκεφθείτε το Λαογραφικό μουσείο με το βράχο της ώρας, τα ιστορικά ξωκκλήσια του Αγίου Ιωάννη και της Ευαγγελίστριας με τον ιερό της βράχο. Προπάντων δε, την ιστορική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και τον περιβάλλοντα χώρο με το μνημείο της μάχης, όπου διεξήχθη η Ιστορική Μάχη της Αράχωβας υπό το Γεώργιο Καραϊσκάκη, καθώς αναβιώνει κάθε χρόνο στο ξακουστό, τριήμερο, Αραχωβίτικο πανηγυράκι.
Στη δυτική έξοδο της Αράχωβας, υπάρχει η προτομή του Αρχιστράτηγου Καραϊσκάκη, πρωτεργάτη της νικηφόρας μάχης και από εκεί, μπορείτε να απολαύσετε τη μαγευτική θέα προς την κοιλάδα του Δελφικού τοπίου.
Ο ΒΡΑΧΟΣ ΤΗΣ ΩΡΑΣ- ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Αληθινή ζωγραφιά είναι ο απόκρημνος βράχος τυλιγμένος με τον κισσό και τον πύργο με το ρολόι, το σύμβολο της Αράχωβας. Στο μεγάλο σεισμό του 1870 ο πύργος κατέρρευσε και ξαναχτίστηκε αμέσως. Δυτικά εκτείνεται η παλαιά εκκλησία της Θεοτόκου η οποία αναφέρεται από τα 1676.
Βόρεια του βράχου και εφαπτόμενο στον κεντρικό δρόμο βρίσκεται το νεοκλασικό κτίριο με τις πετρόχτιστες κολόνες, είναι το πρώην Δημοτικό σχολείο που χτίστηκε στα 1910 με δαπάνες του Ανδρέα Συγγρού.
Σήμερα ανακατασκευάστηκε και λειτουργεί ως Λαογραφικό μουσείο.
Στα 1830, στην ίδια θέση, επί Καποδίστρια, είχε χτιστεί «Σχολείον Αλληλοδιδακτικόν Κωμοπόλεως Ράχοβας, Επαρχίας Λεβαδείας»
Το κτίριο αυτό καταστράφηκε στο σεισμό του 1870.
Επισκεφθείτε λοιπόν το λαογραφικό μουσείο και στη συνέχεια ανεβείτε τα σκαλιά που οδηγούν στο βράχο της ώρας.
Η θέα της Αράχωβας και του Παρνασσού είναι εντυπωσιακή!!!
ΞΩΚΚΛΗΣΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Στο νότιο τμήμα της Αράχωβας, κάτω από το ύψος του βράχου της ώρας βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Είναι μονόχωρο επιμήκες ξωκλήσι με ρυθμό μονόκλιτης βασιλικής, με δίριχτη στέγη που έχει επισκευασθεί. Σύμφωνα με την παράδοση, χτίστηκε τον 11ο αιώνα με τις τοιχογραφίες του τέμπλου που χρονολογούνται στο 17ο αιώνα, ενώ σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, επικαλύπτουν αρχαιότερη αγιογράφηση. Επίσης η ύπαρξη φρέατος, εντός της εκκλησίας, είναι ισχυρή ένδειξη ότι η εκκλησία υπήρχε από τους παλιούς χριστιανικούς χρόνους.
Στα 1998 ήλθαν στο φως 10 σπάνιες τοιχογραφίες του 18 αιώνα πάνω σε κονίαμα. Συνήθως στα μέσα του 18 αιώνα, εμφανίζονται τοιχογραφίες στους νάρθηκες των Ναών αλλά και σε άλλα σημεία που αναφέρονται σε τιμωρίες κάποιων αμαρτημάτων για παιδαγωγικούς λόγους. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι το ξωκλήσι υπήρξε κρυφό σχολείο και κέντρο συνεδρίασης των Φιλικών.
Η παράδοση θέλει το ναό να είναι το καθολικό του χωριού στα χρόνια της σκλαβιάς. Στο χώρο του ιερού σώζεται πώρινος βυζαντινός σταυρός (εντοιχισμένος) και στο κρηναίο οικοδόμημα του ναού έχουμε καλοδουλεμένη, αρχαία, πολυγωνική πέτρα. Τέλος πρέπει να αναφέρουμε ότι το λίθινο δάπεδο του ναού έχει καταστραφεί.
ΞΩΚΚΛΗΣΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ
Πιο δίπλα βρίσκεται το ξωκλήσι της Ευαγγελίστριας, με τον ιστορικό βράχο, όπου τον Ιούλιο του 1829, όταν ήλθε ο Δημήτριος Υψηλάντης στην Αράχωβα, σήκωσε τη σημαία της συνέχισης της επαναστάσεως στο βράχο της μικρής εκκλησίας μαζί με 150 Αραχωβίτες και αρχηγό το Λουκά Καλπούζο.
Είχαν προηγηθεί η φοβερή μάχη της Αράχωβας και στη συνέχεια οι μάχες Τουρκοχωρίου, Διστόμου και Αθηνών όταν η Στερεά Ελλάδα έπεσε πάλι στα χέρια των Τούρκων και ο Κιουταχή πασάς έκαψε την Αράχωβα. Τότε οι 150
Αραχωβίτες με τον Αραχωβίτη οπλαρχηγό Λουκά Καλπούζο ακολούθησαν το Δημήτριο Υψηλάντη και έλαβαν μέρος στην τελευταία νικηφόρα μάχη της Πέτρας, στα 1829, όπου διαλύθηκε ο Τουρκικός Στρατός και αυτό το μεγάλο γεγονός, συνετέλεσε να περιληφθεί στο νέο ανεξάρτητο κράτος και η Στερεά Ελλάδα.
Κάθε χρόνο μέχρι το 1925 γινόταν δοξολογία στον ιερό βράχο και γιορταζόταν αυτό το σπουδαίο γεγονός.
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΠΕΔΙΟ ΜΑΧΗΣ ΑΡΑΧΩΒΑΣ
Ακολουθώντας τα 264 κόκκινα μαρμάρινα σκαλιά που θα ανεβείτε από το κέντρο της πόλης, θα καταλήξετε στην ιστορική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Εδώ διεξήχθη η ιστορική μάχη της Αράχωβας στα 1826, υπό το Γεώργιο Καραϊσκάκη με τη συνδρομή του Αγίου Γεωργίου και αναβιώνει κάθε χρόνο με την 3ήμερη Εθνικοθρησκευτική γιορτή, το ξακουστό ανά το πανελλήνιο, πανηγυράκι.
Η εκκλησία του Άι- Γιώργη υπήρχε απ΄ τα 1676, ενώ υπάρχουν ίχνη όπως οι τέσσερις μαρμάρινοι κίονοι της εισόδου του ναού που παραπέμπουν σε οικοδόμημα παλαιοχριστιανικών χρόνων.
Η περιοχή της εκκλησίας του Άι- Γιώργη ανήκει στον «Κατοπτήριο»χώρο καθόσον σύμφωνα με την παράδοση, ο Απόλλωνας «κατοπτεύσας, κατετόξευσε» τον δράκοντα.
Στο προαύλιο του Ναού, υπάρχει και το μνημείο του Καραϊσκάκη με το κανόνι – λάφυρο από την ιστορική μάχη.
Στο βόρειο περίβολο του προαύλιου χώρου βρίσκονται οι ιστορικές πολεμίστρες ενώ στην πλαγιά, βόρεια της ιστορικής εκκλησίας, διακρίνεται ο χώρος όπου οι Αραχωβίτες με επικεφαλής τον Αρχιστράτηγο Γεώργιο Καραϊσκάκη, εξολόθρευσαν τους Τουρκαλβανούς του Μουστάμπεη.
Η βορινή πλευρά της εκκλησίας είναι γεμάτη από σφαίρες της Ιταλικής κατοχής.
Η θέα από το προαύλιο της εκκλησίας είναι εντυπωσιακή. Από τις κακοτράχαλες κορφές του Παρνασσού, έως την κοιλάδα του Δελφικού τοπίου και την Πελοπόννησο νότια σας, ένα δέος θα σας κυριέψει!